برگزیدگان سومین دوره جایزه ادبی «ریحانه» معرفی شدند.
در این مراسم که توسط مرکز اسلامی فاطمیه (س) و در مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس برگزار شد، حجت الاسلام و المسلمین عبدالواحد موسوی لاری رئیس هیأت مؤسس مرکز اسلامی فاطمیه (س)، عنایتالله رحیمی استاندار فارس، حیدر اسکندرپور شهردار شیراز، اسماعیل تبادار استاندار سابق فارس، صابر سهرابی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از مقامات محلی، شاعران، نویسندگان و ادب دوستان حضور داشتند.
شیوه مبارزاتی فاطمه زهرا (س) آگاهی دادن به زنان بود
عنایت الله رحیمی، استاندار فارس در این مراسم در تکریم فاطمه زهرا (س) گفت: این بانوی صدیقه صاحب خطبهای مستحکم و تاریخی است که نمود فلسفه اندیشه والای او است. او در این خطابه به ارزیابی قوم عرب قبل از اسلام و تحولی که اسلام در این قوم به وجود آورده، میپردازد. وضعیت زندگی مادی و معنوی قوم عرب را قبل از اسلام مورد بررسی قرار میدهد و به قیاس آن با دوران حضور پیغمبر میپردازد و بعد در مقام استدلال برمیآید.
او افزود: در قرآن، دو زن بیش از دیگر زنان تقدیس شدهاند. این دو زن در اسلام در عالیترین سطح قرار گرفتهاند؛ یکی خدیجه همسر بزرگوار پیغمبر اکرم (ص) و دیگری حضرت زهرا مرضیه، صدیقه طاهره (س). علاقه رسول اکرم به زهرا (س) اعجابآور است.
مدیر ارشد فارس با بیان اینکه شیوه مبارزاتی فاطمه زهرا (س) دادن آگاهی و رشد سیاسی به زنان بود، اظهار کرد: این شیوه مبارزه نشان میدهد اگر در جامعهای به جای مشغول ساختن زنان به خود، کار فرهنگی و فکری صورت گیرد و به آنان آگاهی سیاسی داده شود، آنان بهتر میتوانند در شناخت برای آنها حق و حقیقت بدون تعارفهای دیپلماتیک و بازیهای سیاسی وارد صحنه شوند و به دفاع بپردازند. حضرت فاطمه همچون سیاستمداری قهرمان در جهت فشار بر افکار عمومی مسلمانان به منظور آگاه ساختن آنان از راه خطایی که پیمودهاند، به تکلیف و رسالت الهی خویش عمل میکرد.
حماسه فاطمه را چطور میتوان شناخت؟
کوروش کمالی سروستانی، دبیر ستاد جایزه ادبی ریحانه در این مراسم با اشاره به جایگاه فاطمه زهرا (س) گفت: فاطمه آخرین دختر خانوادهای است که خداوند، فرزند پسری را در تقدیرشان نگذاشته بود، آن هم در جامعه جاهلی روزگارانی که ارزش هر خاندانی به داشتن فرزند پسر بود. با این همه فاطمه، وارث همه مفاخر خاندانش، وارث اشرافیت نوینی شد که نه از جنس خاک و خون و پول، که از جنس وحی بود.
او ادامه داد: بر این قرار، به اذن بار پروردگار یکتا، فاطمه وارث مفاخری شد و ادامه سلسله و تباری شد که از گاه آدم (ع) آغاز شده و تا به ابراهیم (ع)، موسی (ع) و عیسی (ع) و محمد (ص) ادامه پیدا کرد. مصائبش بسیار؛ اندوهش بیشمار؛ اما صبوریاش بر این همه فائق آمد؛ در بحرانی آشوبزده از رحلت پیامبر (ص) و بیعتشکنی همراهان از علی (ع)، سر در گریبان رنجهای سیاه خویش، صبورانه پای استقامت میفشرد تا نسلی را برویاند که گرچه سرخ، اما سبزفام، نهالی را بپرورانند که رسالت ختمی مرتبت، بر آن استوار بود. از او سخن گفتن، دشوار است. از او که در کورههای سختی و رنج، حماسه آفرید و اسوه شد؛ اسطورهای شگرف در قوسی صعودی که در سویهای از آن خدیجه روی مینمود و در دیگر سوی آن زینب جلوهگر بود؛ شدن خویش را برگزیده بود تا در حماسه عرصه تربیت؛ ترویج فضائل اخلاقی، فرهنگ عبادی و دینی، الگو دهی به جامعه و حماسه سیاسی و اجتماعی نقشی منحصر به فرد را ایفا کند.
کمالی با بیان اینکه فاطمه (س) از سویی فرزند خدیجهای است که نخستین امالمؤمنین است و در قرآن مجید به عنوان همسر پیامبر مورد توجه است، گفت: بنا بر روایاتِ رسول اکرم، بر او، از سوی پروردگارش و از جبرئیل، پیوسته سلام است و درود. که افتخار مادری بر نسل پاک پیامبر و قرار گرفتن در زمره مقربین بهشتی است. در دیگر سویِ این قوس صعودی، او، مادر زینبی است که سفیر قهرمان کربلا است در واقعه عاشورایی که با صبری صعبناک؛ شهادت و اسارت را به تجربه نشست.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس در ادامه بیان کرد: اینک از پس گذر اندیشههای سنتی و کلیشهای در بازشناخت جایگاه والای بانو فاطمه زهرا (س) در نقشهای روایی و تاریخی، فلسفی و کلامی، تخیلی و شاعرانه و عاطفی و شخصی، گاهِ آن فرا رسیده تا از منظر روشنبینانه و از فراسوی سنتها به او باز نگریم؛ که از دل روایت و تاریخ، سالروزها و گاهشمارها برمیآید و از فلسفه و کلام، قیاس هستی شناسی برمیخیزد و از تخیلات و عواطف، هنر خلق میشود و احساس؛ گاهِ آن اما فرا رسیده که بانوی بزرگ اسلام را از منظری حماسی، اجتماعی، دینی و با منشوری چند بعدی بازنگریم و ضرورت این امر را دریابیم که برگزیده زنان عالم را وقت دانستن و معرفی کردن است؛ نهتنها در روایات حزن و اندوه که در خلق حماسه و حماسه فاطمه را نمیتوان شناخت، بیشناخت شخصیت حضرت خدیجه (س) و حضرت زینب (س) که از توحید تا شهادت را این سه بانوی بزرگ اسلام روایت کرده و زیستهاند. برگزاری همایش ریحانهالنبی و اهدا جایزه ادبی ریحانه، گامی در این راستا است.
روایتی از همایش جایزه ادبی ریحانه
دبیر ستاد جایزه ادبی ریحانه به ارائه گزارشی از همایش جایزه ادبی ریحانه در تهران و شیراز و شهرستان مهر پرداخت و گفت: پس از انتشار فراخوان سومین جایزه ادبی ریحانه و استقبال استانهای مختلف از این فراخوان، ۵۷۰ نفر، ۹۲۰ شعر و ۱۰۰ داستان خود را به دبیرخانه همایش ارسال کردند. در مرحله غربالگری و گزینش اولیه در نهایت، ۵۵ شعر و ۱۵ داستان به مرحله نهایی راه پیدا کردند. در بخش ویژه نوجوانان نیز ۱۸۴ اثر دریافت شد که دربرگیرنده ۸ داستان و ۱۷۵ شعر و دلنوشته بود که مراسم ویژه این بخش به همت آقای خلیل شفیعی و با همکاری کانون پرورش فکری و کودکان و نوجوانان در صبح روز جمعه برگزار میشود.
او با تشریح مراحل این همایش هفت روزه بیان کرد: این رویداد، با شب شعر ریحانه در اول اسفندماه در تالار گنجینه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در تهران آغاز شد. در این شب زیبا، شاعرانی چون سید علی موسوی گرمارودی، حسین اسرافیلی، ساعد باقری، فاطمه راکعی، سهیل محمودی، غلامرضا کافی، غزل تاجبخش، هاشم کرونی، مهین زورقی، طیبه نیکو و راحله معماریان به شعرخوانی پرداختند.
دبیر این جایزه ادبی با اشاره به اینکه در روز دوم، شب شعر ریحانه و اهدای جایزه ادبی در بخش شعر و داستان در شیراز برگزار شد، اظهار کرد: همزمان با این روز، نمایشگاه بازآفرینی آثار کلاسیک با الهام از نام مبارک فاطمه زهرا (س) در گالری تار و پود مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس به همت استاد نایب شیرازی برگزار میشود.
او افزود: در روز جمعه سوم اسفندماه، شب داستان ریحانه با داستان خوانی اکبر صحرایی، احمد اکبرپور و داستاننویسان برگزیده این همایش در همین مرکز برگزار و در روز چهارم تا هفتم اسفندماه نیز در شهرستان مهر، نمایشگاه آثار فرهنگی و هنری، جشنهای میلاد حضرت زهرا (س) همایش علمی و فرهنگی ریحانه النبی، نشستهای ویژه دانش آموزان، بانوان، روحانیون و ورزشکاران با حضور علما، ادبا، شاعران، هنرمندان و پژوهشگران برجسته برگزار میشود.
کمالی گفت: اگرچه نیّت و همت مؤسس و راهبر این پدیده ملی و فرهنگی، جناب حجهالاسلام والمسلمین موسوی لاری نقشی بیبدیل در برگزاری سالانه این همایش دارد، اما بایسته است که از هیأت محترم داوران بخشهای شعر و داستان و نوجوان، استاندار فارس، شهردار شیراز، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیر کل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، رئیس مؤسسه آموزش عالی پارس، انجمن فرهنگ و ادب شیراز، آستان مقدس شاهچراغ (ع)، شهردار محترم تهران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، انجمن شاعران ایران و نیز دوستان گرامی در رسانههای ملی و استانی؛ از قبیل خبرگزاریها و روزنامهها و فضاهای مجازی و همه عزیزانی که در این راه، ما را همدل و همراه بودند، سپاسگزاری کنم. بر آن امیدم که آنچه بر شریطه ما میرود، در انجام این امر که برخاسته از وسع و همت ماست؛ مقبول بارگاه بانوی دو عالم بیفتد!
در ادامه این مراسم احد دهبزرگی، مصطفی رحماندوست، افشین علاء، محمدحسین بهرامیان، خدابخش صفادل، مریم قادری، ویدا وکیلی، حسین سنگری، هادی فردوسی، زهرا اسکندری و مجتبی صادقی به خواندن اشعار خود درباره حضرت فاطمه زهرا (س) پرداختند.
برگزیدگان بخش شعر
در ادامه با قرائت بیانیه هیأت داوران بخش شعر جایزه ادبی ریحانه شامل علی موسوی گرمارودی، مصطفی رحماندوست، فاطمه راکعی، مرتضی امیری اسفندقه، عبدالجبار کاکایی، ساعد باقری و غلامرضا کافی برگزیدگان این بخش معرفی شدند؛ بیانیه این بخش را رحماندوست خواند.
هیأت داوران از میان ۹۲۰ اثر رسیده به دبیرخانه، سه اثر را برگزیده و چهار اثر را شایسته تقدیر اعلام کرد.
بر این اساس به آثار افشین علاء، مریم قادری، محمد حسین ملکیان به عنوان آثار برگزیده جوایزی اهدا شد و به آثار حسین سنگری، خدابخش صفادل، محسن کاویانی و هادی فردوسی به عنوان آثار شایسته تقدیر، نیز جوایزی اهدا شد.
برگزیدگان بخش داستان
هیأت داوران جایزه ادبی ریحانه در بخش داستان شامل زهرا زواریان، اکبر صحرایی و احمد اکبرپور نیز با قرائت بیانیه توسط اکبرپور، دو اثر را برگزیده و چهار اثر را شایسته تقدیر اعلام کردند.
بر این اساس به آثار حامد اشتری و محبوبه زارع به عنوان آثار برگزیده جوایزی اهدا شد و به آثارزهرا زحمتکش، زهره تهامی پورزندی، فریبا مرادی و فاطمه حسینی دوست، به عنوان آثار شایسته تقدیر، نیز جوایزی اهدا شد.
مراسم جایزه ادبی «ریحانه» با سه محور اصلی: «حضرت فاطمه زهرا (س)»، «زندگی فردی و خانوادگی حضرت فاطمه زهرا (س)»، «جامعه اسلامی حضرت فاطمه زهرا (س)» و «معارف دینی» با همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، استانداری فارس، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مرکز فارس، شهرداری شیراز، سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس، آستان مقدس احمدی و محمدی، انجمن فرهنگ و ادب شیراز و برخی نهادها و سازمانهای دیگر برگزار شد
.
|