فرح نیازکار در نشست "بر خوان سعدی" از ضرورت بازگشت به سعدی و متون کلاسیک سخن گفت.
نخستین نشست از سلسله نشستهای سعدیشناسی با عنوان "بر خوان سعدی" توسط انجمن فرهنگ و ادب شیراز و با همکاری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس و مرکز سعدیشناسی در آرامگاه سعدی برگزار شد.
دکتر فرح نیازکار، دبیر انجمن فرهنگ و ادب شیراز، به عنوان نخستین سخنران این سلسله نشستها، درباره سعدی و اهمیت او در روزگاران ما سخن گفت و با تاکید به ضرورت بازگشت به متون کلاسیک و دوبارهخوانیهای آن متون گفت: انزوا، تنهایی و فقدان ارتباط در جهان مدرن که تا میزان فراگیری بر فردگرایی بنیاد نهاده شده، موجب فرسودگی بسیاری از ساختارهای اجتماعی و کاهش روابط انسانی در جامعه شده است، و در مقابل شکلگیری روابط کاذب و سیطره تظاهر به جای اقبال از مبانی و مقام اصیل نوع انسانی، تجزیه شدن مناسبات اجتماعی و افراد جامعه از یکدیگر برآیند بحرانی است که جامعه مدرن کنونی در ابعاد و زوایای گسترده و فراگیر با آن روبهروست؛ فقدان دوستی و مهرورزیای که برخاسته از مبانی فکری و اندیشگانی نوع بشری و نیاز زیستی آنها به شمار میآید، در پرتو زندگی مدرن بر جوامع بشری سیطره افکنده و به نوعی تهدیدی بنیادین برای آن محسوب میشود
این پژوهشگر و مدرس دانشگاه در ادامه افزود: بیشک بحران انزوا در جهان کنونی ما را به ضرورت احیای «دوستی» ره مینماید؛ دوستی در جوامع کوچک چندنفره، دوستی در شهر و سرزمین ، دوستی میان ملتها و دوستی میان تمدنها و فرهنگها و این امر با بازگشت به متون کلاسیک، خواندن آثار بزرگان این عرصه و برخورداری از رهیافتهای کاربردی آنان در این امر صورتپذیر است؛ چنانکه سعدی در آثار خود؛ گلستان، بوستان و غزلیات و... با تبیین مفاهیم رحمت خداوندگاری،شفقت و دوستی او، آیینهای تمامنمای از این ویژگی را پیش روی مخاطبانش قرار میدهد.
.
نیازکار سپس به بیان ویژگیهای ساختار زبانی، فکری و هنری سعدی و چگونگی بهرهمندی سعدی از این مبانی برای تاثیرگذاری بیشتر کلام پرداخت و افزود: یکی از خصیصههای انسانی جهانگستر شعر سعدی در آن است که او مبشر وحدت، دوستی و اخلاق نظری (بوستان) و عملی (گلستان) بوده است. مروری بر غزلهای سعدی نشان میدهد که او هنگام سرودن آنها، به رفتار نیکوی انسانی و آرمان اخلاقی که بدان باور داشته، در قلمرو شعر غنایی بیان هنری داده است. جهاندیدگی، تجربهاندوزی، برون نگری، علم اندوزی و حشر و نشر با مردمان، از وی شخصیتی واقعنگر و چندبعدی ساخته است؛ از همین روست که در آثارش نشانی از تعصبات غیر منطقی بازنمییابیم. عشق و دوستی شاخصترین عنصری است که اندیشه او بر مبنایش پی ریخته شده است. بازتاب این مهرورزی به تمامی پدیدهها، در جای جای آثارش نمود یافته است.
او در ادامه گفت: زبان سعدی که ریشه در گنجینه واژگان پیشین دارد، با نوآوری زبانشناسانه و درک مسائل مورد علاقه مردم و نزدیکی به احساس و زندگی آنان و با سهولت و صراحت و صداقت به زبانی ماندگار تبدیل شد. آثار سعدی، تبلور هنری کامل از احساس و عاطفهای است از نوع عاطفۀ غنی انسانی؛ یعنی بیان احساس به جمال و کمال مطلق از هر نوعی که میتواند وجود داشته باشد. آرمانگرایی وی در مفاهیم مختلف چون عدالتخواهی، مدارا، راستاندیشی، صداقت، عشق و... در لابهلای کلیات وی قابل مشاهده است. سعدی به عنوان حکمتدان و دانای اجتماعی، نه از سر تفنّن و تفاخر هنری که به منظور برآوردن یک پیوند اجتماعی با دیگر همنوعان خویش به توصیف اصول انسانزیستی میپردازد.
همچنین در حاشیه این نشست، دکتر مصیب امیری، مدیر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس گفت: فرهنگ آمیزهای از شناخت، باور، اخلاق، هنر، قانون و سنت است که هر عضو جامعه آن را کسب و با آن زندگی میکند و توسعه فرهنگی، توسعه همه این فضیلتهاست که از راههای گوناگونی میتوان بدان دست یافت. شناخت و معرفی بزرگان ادب یکی از این راههاست؛ بهرهمندی از آثار این بزرگان میتواند روابط اخلاقی و انسانی را در میان مردمان ترویج دهد. سعدی و حافظ نیز به عنوان ستارگان نامی ادب فارسی از این ویژگی بهرهمندند؛ با باور بدین امر، بر آن شدیم تا با همکاری انجمن فرهنگ و ادب شیراز و نیز مرکز سعدیشناسی به برگزاری سلسله نشستهای "سعدیشناسی" هر هفته چهارشنبهها در سعدیه بپردازیم تا با غزلخوانی، گلستانخوانی و بوستانخوانی و شرح و تفسیر هر یک و نیز سخنرانیهای ماهانه در این خصوص، به آشنایی و انس بیشتر با این شاعران جهانی دست بیابیم
.
|