موزه «فرهنگ فارس» اردیبهشتماه در مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس و با حضور اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، غلامحسین ابراهیمی دینانی، محیط طباطبایی، شمس لنگرودی، منصور صانع، جعفر مویدشیرازی و نویسندگان و هنرمندان گشایش یافت.
بنا بر اعلام دستاندرکاران این موزه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این نخستین موزه استاندارد مورد تایید ایکوم و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور است که در بخش دولتی در استان فارس سامان یافته است.
در پی گشایش این موزه و نیز به مناسبت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی، کوروش کمالی سروستانی، موسس موزه و مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس، که تأسیس موزه «گنجینه تاریخ فارس» را نیز در کارنامه خود دارد، در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: موزه و کتابخانه هر دو عرصهای برای یادگیری، آموزش، پژوهش و لذت هستند و پیوند بین این دو میتواند بر جاذبه هر دو بیفزاید. تا چهار دهه پیش از این، اغلب موزهها آموزش را در اولویت سوم خود، یعنی پس از گردآوری آثار و پژوهش قرار میدادند، اما امروزه، آموزش رسمی و غیررسمی در بسیاری از موزهها، به اولویت اول تبدیل شده است. ساماندهی تورهای دانشآموزی و دانشجویی برای موزهگردی در ایران و جهان نمودی از این توجه است.
عضو هیأت اجرایی ایکوم ایران افزود: موزهها افتتاح میشوند تا سهمی در خلاقیت اندیشه، هنر و هویت ملی داشته باشند. دیدار از موزه، آمیزهای دلانگیز از تجربه شخصی، اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی است. انسانها با پیشینه، دانش، باور و ذوقهای گوناگون، نگاههای متفاوتی به موزه و اشیا و فضای آن دارند و کسانی که آگاهانه به موزه میآیند، در پی دانستن، کشف کردن، لذت بردن و پیوند با هنرمندان و میراث فرهنگی و هنری آنانند.
به گفته کمالی، ساخت موزههای غنی و زیبا و استاندارد، مدیریت خدمات مناسب و فرهنگسازی برای پیوند موزهها با مردم و گردشگران، ضرورت دوران ماست و براساس اسناد راهبردی شورای بینالمللی موزهها (ایکوم)، موزهها تالارهای فرهنگ و تمدن هر کشور محسوب میشوند.
او در ادامه خاطرنشان کرد: پیشینه ساخت موزه در ایران به سال ۱۲۹۵ میرسد که در آن زمان، به ابتکار صنیعالدوله یکی از اتاقهای بزرگ عمارت قدیم وزارت معارف، در ضلع شمالی مدرسه دارالفنون به موزه تبدیل شد. تاریخ فرهنگی فارس نشان از آن دارد که در سال ۱۳۱۶ موزه پارس در باغ نظر به عنوان نخستین موزه کشور در خارج از تهران و نیز موزه تختجمشید به ابتکار و با درایت و پیگیری علیاصغر حکمت، بنیان گذاشته شد.
با افتتاح موزه فرهنگ فارس هماکنون شهر شیراز دارای ۱۴ موزه و استان فارس دارای ۲۵ موزه خصوصی و دولتی است. موزه فرهنگ فارس تجلی بخشی از آثار هنرمندان بزرگ فارس در زمینه کتابت، خوشنویسی و نقاشی است. آثار این موزه که همگی متعلق به گنجینه سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس است، در برگیرنده قلمدانهای نفیس دورههای زندیه و قاجاریه است. جنگ ادبی به خط و انتخاب ملاصدرا و آثار کتابت و تذهیب و خوشنویسی برآمده از خامه هنرمندانه فتحعلیخان حجاب شیرازی، وصال شیرازی، احمد نیریزی، لطفعلی شیرازی، محمود مذهب شیرازی، تابلو نقاشی از کمالالملک و نیز اسناد و فرمانهای تاریخی فارسی بخشی از آثار این موزه است.
کمالی همچنین گفت: نسخ قرآن این موزه دارای ویژگیهای مکتب شیراز در قرآننگاری و قرآنآرایی است. از قرن چهارم هجری با آفرینش و پیشنهاد «رسمالخط نوین» ابنمقله بیضاوی، خطاط فارسی، دوران تازهای در قرآننگاری جهان اسلام آغاز شد؛ دورانی که با خلق آثار ارزشمند ابنبواب، یاقوت مستعصمی و ابراهیم سلطان تداوم یافت. مکتب قرآننگاری فارس و شیراز در هیچ زمانی از تلاش عاشقانه و عابدانه نگارگران و خطاطان قرآن آرا، خالی نبوده و این مکتب با حضور احمد نیریزی، بزرگترین استاد خط نسخ، جلوهای دیگر یافت و با آثار خاندان فرهنگور ارسنجانی و وصال تداوم یافت که بخشی از این آثار در موزه فرهنگ فارس نگهداری میشود.
او در پایان افزود: ایده تأسیس این موزه در اوایل سال ۱۳۹۶ شکل گرفت و پس از طراحی و تأمین اعتبار از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی استان فارس، اجرا شد و در اردیبهشتماه ۱۳۹۷، در طبقه همکف ساختمان زیبا و محوطه تاریخی مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس، به بهرهبرداری رسید.
|