مراسم نوزدهمين يادروز سعدي با حضور سعدی پژوهان و دوستداران شیخ اجل، تحت عنوان «شب سعدی» در شیراز برگزار شد. میهمان ویژه شب سعدی، محمد باقر نوبخت معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور بود. علیرضا قربانی هم در این رویداد، قطعاتی از اشعار مختلف سعدي را در قالب‌هاي مختلف موسيقي اجرا کرد.

بخشي از تمدن و فرهنگ ايران زمين وامدار انديشه سعدي است

كوروش كمالي سروستاني، دبير ستاد بزرگداشت يادروز سعدي در این مراسم گفت: جهت برگزاري اين مراسم دستگاه‌ها و نهادهاي مختلفي نظير استانداري فارس، سازمان مديريت و برنامه‌ريزي استان، اداره‌كل فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان ميراث فرهنگي، اداره‌كل آموزش و پرورش، صدا و سيماي فارس، شهرداري شيراز، مركز اسناد و كتابخانه ملي، بنياد فارس‌شناسي در قالب ستاد برگزاري مراسم يادروز سعدي با يكديگر همكاري داشته‌اند.

مدیر مرکز سعدی شناسی افزود: اين ستاد ما را مفتخر ساختند تا در تقارن مبارك شب پاسداشت سعدي و شب ميلاد نور، ميلاد مولاي متقيان اميرالمؤمنين(ع) در بارگاه شيخ بزرگ، سعدي شيراز، در سايه‌سار شما سعدي دوستان فرهيخته گردآييم و مفاخرانه ميلاد «ديباچه مروت و سلطان معرفت» را كه سعدي در مدحش او را «شير خداي و صفدر ميدان و بحر جود» و «كرم‌پيشه شاه مردان» مي‌خواند، تبريك و تهنيت گوييم و به تكريم سعدي شيرازي بپردازيم كه در درون‌مايه انديشه خود، سيره والاي امير مؤمنان را سرلوحه داشت.

كمالي سروستاني تاکید کرد: شاعري كه او را به واسطه هنر بي‌بديلش «ملك‌المتكلمين»، «پادشاه ملك سخن»، «رب‌النوع ادب پارسي» مي‌خوانند، اعجازش را در كلام مي‌ستايند و آفرينشش را در خلق معاني به ثنا مي‌نشينند، حظّ نفس را و لذت متن را در مصاحبت با كلامش به غايت مي‌يابند و سلطان يگانه مُلك سخنش مي‌خوانند و «اين قولي است كه جملگي برآنند» و همو كه صافي آبگينه كلامش، رواني چشمه‌ساران را مانَد و جان‌بخشي معاني‌اش، تكريم بسيار را شايد و ما دلخوشان كلامش، اگرچه در بحر مكاشفتش مستغرقيم، حالي كه از اين معاملت به درآييم، به قدر وسع خود و نه به بلنداي نام شيخ، از بحر معاني‌اش، خوشه برچينيم.

وي، سعدي را شاعر بلندآوازه‌اي دانست كه با زبان و ذهنش در ساحت جهاني زيستن‌گاه ما تصرف كرده است و افزود: كلام و بيان سعدي با آرمان و مطلوب‌هاي ما نسبتي دارد و اگر جز اين مي‌بود، ما را چگونه ياراي آن بود كه در عصر غربت و بي‌همياري، در اين كره خاكي سكني گزينيم و در خلوت و جلوت خود، به شاعرانگي زندگي كنيم كه بي شك  اگر چون اويي نبود، ماهيت و ذات زيستن ما، از لوني ديگر مي‌بود.

مدیر مرکز سعدي‌شناسي اضافه كرد: در ميان مردمان، كلام سعدي، همانند كلام رسول مِهري است كه چيزي جز نيك سرانجامي آدميان و نيك‌زيستي آنان نمي‌خواهد. او به رستگاري انسان مي‌انديشد و در اين راستا دقيقه‌اي را فرو نمي‌گذارد.

وي با تأكيد بر اينكه ما امروز بخشي از تمدن و فرهنگ خويش را وامدار انديشه اوييم كه با جهان‌بيني ژرف خويش و تكيه بر ديده‌ها و شنيده‌ها و يافته‌هايش، فرهنگ  اين سرزمين را به سهم خود متحول ساخته و تعالي بخشيده است، افزود: اين مسئله به گونه‌اي است كه هم امروز نيز ما به يافته‌ها و ديدگاه‌هاي سعدي نيازمنديم و اين همه را به فراخناي عمر خويش، چونان شريطه‌اي نِژاده، بر گوش هوش بنيوشانيم و در ملكوت ذهن به تكرار بنشانيم و مگر جز اين است كه در اين زمانه استيلاي بي‌همدلي و گم‌گشتگي، خويش را دستاويزي مي‌جوييم تا فارغ از غوغاي باطل‌سالاري، بي‌بيم از گرداب‌هاي هائل، در ساحت افقِ امنِ حقيقت، دمي بياساييم؟

كمالي سروستاني عنوان كرد: چه دلپسند است كه هم‌چنان هراس از تاريكي و وحشت از زندان شب، فضيلت زمانه ماست. فضيلتي كه در پرتواش، جويان نور و روشنايي و بخردانگي هستيم. آنچه كه در سايه‌سار انديشه خردمنداني چون سعدي مي‌توانيم فراچنگ آوريم تا به گونه‌اي بايسته، از چنگال جهل و ناداني رهايي يابيم.

دبير ستاد بزرگداشت يادروز سعدي با بيان اينكه اگر انسان امروز در پي رستگاري خويش است، بايد حقيقت زمان را دريابد، گفت: نسبت بُعد ما به حقيقت، نسبت نزديكي و همجواري ما به غايت و اندوه، دلتنگي و سرگشتگي خواهد بود و اگر زمانه ما زمانه دريافت اين امر ناگزير است، هنگامه بازگشت به اصل خويش فرا رسيده است. اصلي كه با بازگشت، پيوند و انس با ريشه‌هاي فرهنگي بازخواهيمش شناخت؛ هنگامه بازگشت، پيوند و انس با حكيماني چون سعدي سترگ.

عمل گرایی سعدی، شخصیت وی را تاریخ ساز كرده است

نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز گفت: عمل گرایی در اندیشه و زندگی سعدی، ویژگی بارزی است كه او را از عصر خود جدا و وی را شخصیتی تاریخ ساز كرده است.

آیت الله اسدالله ایمانی در جوار آرامگاه سعدی در شیراز بیان كرد: سخن سعدی كه هنوز هم پس از گذشت سالها بر جان و دل مردم جهان جاری است تنها از سر سخنوری و سخندانی نیست بلكه حاصل تجربه مردی عملگراست.

وی با بیان اینكه سعدی شیرازی به جای خلوت گزینی حضور در میدان را برگزیده است افزود: رهبری امسال را سال اقدام و عمل نامگذاری كرده اند كه این مهم می طلبد در چنین سالی این بعد از اندیشه سعدی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

آیت الله ایمانی اظهارداشت: در زمانی كه اندیشه سعدی متاثر از حمله مغول در جامعه گریزی و اندیشه ستیزی فرو رفته و امواج عرفان، عزلت گزینی و گوشه گیری جامعه ایران را دربرگرفته بود، سعدی رویكرد عمل گرا را برگزید.

وی اضافه كرد: سعدی با انتخاب این اندیشه راهبردی، به همگان نشان می دهد كه جهان جای تن آسایی نیست و این مهم را همواره در پند و اندرزهای خود بیان می كند.

او ادامه داد: سعدی شیرازی در مقابل اندیشه گریزی عرفانی، درس و مدرسه را برای خدمت به خلق مطرح می كند و باتوجه به اینكه اهل خانقاه خدمت به خلق را به فراموشی سپرده اند، صاحب دلان را بیرون از خانقاه می جوید.

آیت الله ایمانی گفت:سعدی شیرازی دانش را با كوشش و علم را با عمل می خواهد و هرگز مروج خرد گرایی و فلسفه دانی صرف نیست.

امام جمعه شیراز عنوان داشت: تذكر سعدی به اهالی درس و مدرسه بیانگر پیوند علم وعمل است و او معتقد است كه علم را باید برای خدمت به خلق به كار گرفت و از آن ابزاری برای بهبود حیات انسانی استفاده كرد.

آیت الله ایمانی گفت: توصیه سعدی تنها به اهل علم نیست و او مردم عامی را نیز فراموش نكرده است به طوری كه سعدی ضمن فراخواندن مردم به كار و كوشش زندگی فقیرانه همراه با تلاش را برتر از خدمتگزاری ذلیلانه می داند.

وی بیان كرد: سیاست عمل گرایانه سعدی بیانگر سنت نبوی و علوی است كه این اندیشه با رویكرد توسعه گرایانه و دنیا طلب جهان غرب متفاوت است.

ایمانی اظهارداشت: سعدی بر اساس تجربیات سفرهای خود، نوعی فلسفه عمل گرایانه را پیش روی همگان قرار می دهد و این ویژگی است كه سخن وی را علیرغم فراز و نشیب های تاریخی الهام بخش و باقی مانده كرده است.

او ادامه داد: تجارب سعدی و پیوند او میان علم و عمل خود عامل پایایی اندیشه سعدی در فراز و فرود زمان است به طوری كه اندیشه او تا امروز پس از حدود 800 سال قابلیت شنیده شدن دارد.

آیت الله ایمانی عنوان داشت: سعدی شاعری توانمند است اما شاعری تنها خصیصه او نیست بلكه سعدی روزگار جوانی خود را به جهانگردی گذرانده و از هر خوانی، خوشه ای چیده است.

بنیان انديشه سعدي بر واقع گرايي و مردم دوستي استوار است

استاندار فارس هم در شب سعدی گفت: واقع گرايي و مردم دوستي بنيان انديشه سعدي را تشكيل مي دهند كه برگرفته از معارف قرآني و سيره بزرگان دين و فرهنگ كهن ايراني است.

سيد محمد علي افشاني، با اشاره به سفارش امام علي (ع) به مالك اشتر مبني بر اينكه فرماندهان و حاكمان بايد پناهگاه استوار رعيت باشند و رضايت مردم را فراهم كنند افزود: سعدي نيز به تبعيت از اين سفارس مي گويد كه ملوك از بهر پاس رعيت هستند نه رعيت از بهر طاعت ملوك.

وي بيان كرد: اميرالمومنين باز به مالك مي فرمايند كه كارگزاران دولتي را از ميان مردمي باتجربه و با حيا و از خانداني پاكيزه و با تقوا كه در مسلماني سابقه درخشاني دارند برگزين و بازرساني راستگو و وفادار بر كارگزاران بگمار كه سبب مهرباني آنها با رعيت خواهد بود.

استاندار فارس اضافه كرد: سعدي باز به تبعيت از اين سخن، خداترسي و پرهيزگاري و عمل صالح را از شروط مديران و حاكمان روزگار مي داند.

افشاني گفت: سعدي شاعر بلندآوازه ايران كه همگان او را استاد سخن مي نامند، عظمت و بزرگي امام علي (ع) را چنان درك نمود كه شجاعت وصف شير خدا و صفدر ميدان و بحر جود را در هيچ كس نمي بيند، هان امامي كه خصائل نيك او نظير جوانمردي و فتوت و مدارا و مروت نياز امروز و پيروي او تضمين فرداي ماست.

استاندار فارس گفت: امام علي (ع) ايمان را پايه و اساس عدالت و عدل را ثمره و نتيجه ايمان مي داند و در ديدگاه آن حضرت ناديده گرفتن عدالت ثبات اجتماعي را متزلزل و اجراي آن موجب پايداري و استحكام جامعه است و هيچ امتياز و برتري و منزلتي براي حاكم نيست مگر به عدالت و مهمترين وظيفه حاكم اقامه قسط و اجراي عدل است و اينكه تمام پشت و پناه و پايگاه حكومت مردمند و رضايت آنان و رابطه صحيح حاكمان و مردم دوري از ظلم و ستم و برقراري عدالت است.

وي اضافه كرد: گستردگي اطلاعات و معارف شيخ، كثرت تجارب و عشق بي پايان او به ساحت پاك آفريدگار و محبت به خلق باعث گرديد تا سعدي عاليترين مباحث توحيد و عرفان و پندهاي فردي و اجتماعي را در موجزترين و زيباترين شكل بيان نمايد.

افشاني گفت: سعدي در همه زمينه هاي فردي و اجتماعي از جمله مروت و جوانمردي، تدبير، عدالت و عبادت، خدمت به خلق، پرهيز از ريا، اخلاص و اخلاق، خيرخواهي خلق، مقدّم داشتن راحت ديگران بر راحت خويش، نيك خواهي و نرم خويي، پرهيز از مردم آزاري، احسان و نيكي، همدردي با همنوعان و موارد متعدد ديگر گفته و سروده است.

وي، آموزه هاي سعدي را الگوي زيست انساني دانست و ادامه داد: سعدي در تجليل انسان و به دست آوردن دل دردمندان تا آنجا پيش رفت كه در نظر او فتح جهان در مقابل فتح دلها بس ناچيز و خرد است.

او گفت: خودبيني و خودپرستي در نظر سعدي قدر و اعتباري ندارد بلكه، سربلندي آدمي در تواضع و فروتني در مقابل مردم است.