مدرسه نظاميه يا مدرسه سيدعلاءالدين حسين(ع) و يا مدرسه محموديه از مدارس علوم دينى شيراز است كه در محله بالا كفت، در نزديكى صحن غربى بقعه سيدعلاءالدين حسين(ع) واقع شده و به وسيله سه پله از آن جدا مىشود. درِ ورودى اين مدرسه به حياط سيدعلاء الدين حسين(ع) گشوده مىشود. اين مدرسه در سال 1075ﻫ..ق به فرمان ميرزا نظام الملك فرزند حسين بيگ جابرى، وزير فارس ساخته شد. بر سردر اين مدرسه كتيبهاى از سنگ قرمز رنگ قرار دارد كه با خط نستعليق بر روى آن نگاشته شده است. اين مدرسه از ابتدا محل تحصيل طلاب علوم دينى بود، اما با مرور زمان و به دليل زلزله ويران شد. پس از آن در سال 1294ﻫ..ق به دستور فرهادميرزا معتمد الدوله و توسط شخصى به نام محمودخان مرودشتى تعمير شد و مورد استفاده طلاب علوم دينى قرار گرفت. از آن پس اين مدرسه به نام «محموديه» شهرت يافت.اين مدرسه در زمان پهلوى مدتى تعطيل شد، اما در سال 1358 دوباره مركز تحصيل طلاب علوم دينى گرديد.
در ورودى اين مدرسه كه در ميانه بخش طولى ساختمان قرار دارد، به حياط مدرسه وارد مىشود كه داراى يك حوض طولى و دو باغچه است كه در دو سمت حوض واقع شده و محور آنها عمود بر در ورودى است. چهار سمت حياط را بنا احاطه كرده كه با دو پله از آن جدا مىشود. اين مدرسه يك طبقهاى داراى 13 حجره، 2 حياط و 3 حجره در راهروهاست، هم چنين مدرس بزرگى نيز با سقف گنبددار در مقابل كتابخانه آن (كتابخانه شهداى حوزه علميه محموديه) وجود دارد. در چهار گوشه بنا، چهار راهرو وجود دارد كه راهروى شمال شرقى داراى دو حجره است و راهروى شمالى غربى داراى دو اتاق است كه يكى انبار و ديگرى پايگاه مقاومت است، در راهروى جنوب غربى بخش خدماتى شامل آشپزخانه و حمامها قرار گرفته، راهروى جنوب شرقى نيز داراى يك حجره است كه امتداد آن به حياط كوچكى متصل مىشود و داراى 6 سرويس بهداشتى است.این بنا هم اکنون تحت نظر آیتالله زبرجد به عنوان مدرسه علمیه اداره میشود.اين مدرسه در تاریخ 27/7/1354 با شماره 1114 در فهرست آثار ملى به ثبت رسيده است.
منابع: آثار عجم، فرصتالدوله شيرازى، انتشارات بامداد، 1362، ص 498 / تاريخ بافت قديمى شيراز، كرامتاللّه افسر، انتشارات انجمن آثار ملى، تهران، 1353، ص 164 / شيراز در گذشته و حال، حسن امداد، اتحاديه مطبوعاتى فارس، ص 145 / شيراز شهر جاويدان، على سامى، انتشارات نويد شيراز، 1363، ص 590 / فارسنامه ناصرى، حاج ميرزا حسن حسينى فسايى، تصحيح و تحشيه منصور رستگار فسايى، اميركبير، تهران، 1367، ج 2، ص 1223 / معمارى ايران (دوره اسلامى)، به كوشش محمديوسف كيانى، جهاد دانشگاهى، تهران 1366، ج 2، ص 67.
کوروش کمالي سروستاني
وب سایت دانشنامه فارس راه اندازی شده در سال ٬۱۳۸۵ کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه دانشنامه فارس می باشد. طراحی و راه اندازی سایت توسط محمد حسن اشک زری