سولماز دهقانی می‌گوید: در باب «اندر فضیلت قناعت » گاه می‌بینیم که سعدی به توصیف افراد قناعت‌پیشه می‌پردازد و این همه نشان از آن است که سعدی کرامت نفس انسانی را ارج می‌نهد.

چهارمین نشست از سلسله نشست‌های سعدی‌شناسی با عنوان «بر خوان سعدی» از سوی انجمن فرهنگ و ادب شیراز و با همکاری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس و مرکز سعدی‌شناسی در آرامگاه سعدی برگزار شد.

سولماز دهقانی، پژوهشگر و عضو انجمن فرهنگ و ادب شیراز، در این نشست به گلستان‌خوانی پرداخت و ضمن اشاره به این امر که سعدی در گلستان به فضیلت قناعت به عنوان ارزش اخلاقی توجه ویژه‌ای کرده، در بخشی از سخنان خود با تاکید بر ضرورت توجه به فضیلت قناعت، گفت: در جهانی که هر روز با بحران‌های اجتماعی و بشری

روبه‌رو می‌شویم؛ و این شرایط ناخواسته منجر به پدیداری معضلات بسیاری در جوامع انسانی می‌شود؛ راهکاری جز بازگشت به فضیلت‌های انسانی نداریم؛ فضیلت‌هایی که بزرگان ما در لابه‌لای آثار خویش برای ما تبیین نموده‌اند.

این پژوهشگر در ادامه افزود: در باب «اندر فضیلت قناعت» گاه می‌بینیم که سعدی به توصیف افراد قناعت‌پیشه می‌پردازد، چنانکه در یک جا درویشی را توصیف می‌کند که در آتش فاقه می‌سوزد و رقعه بر رقعه می‌دوزد و وقتی یکی از یاران  به او می‌گوید که چه نشینی که فلان در این شهر طبعی کریم دارد و کرمی عمیم؛ جواب می‌دهد : خاموش! که به درویشی مردن، بِه که حاجت پیش کسی بردن... این همه نشان از آن است که سعدی کرامت نفس انسانی را ارج می‌نهد و برای نیل به آن، به توصیف فضیلت‌هایی چون قناعت می‌پردازد.

سولماز دهقانی در ادامه، با تکیه بر حکایاتی از این دست؛ به تبیین بیشتر این موضوع پرداخت.

در ادامه  حبیب الله حسینی میرآبادی، شاعر، پژوهشگر و استاد دانشگاه به خواندن برخی از غزل‌های سعدی پرداخت و گفت: سعدی هم ظرفیت و توان سرشاری در درک عشق و زیبایی دارد و هم زبان تغزلی او در بیان ظرافت ها و دقایق عشق بی نظیر است. به همین دلیل است که جامی با همه بزرگی و جایگاه رفیعش، برای سعدی قائل  به نوعی پیامبری در تغزل است: در شعر سه تن پیمبران اند/ هرچند که لا نبی بعدی /اوصاف و قصیده و غزل را /فردوسی و انوری و سعدی.

وی در ادامه به تبیین ویژگی‌های عاشقانگی در غزل سعدی پرداخت و گفت : مثلا این بیت سعدی: «دلم شکستی و رفتی خلاف عهد مودت /به احتیاط گذر کن که آبگینه شکستی»! هم گله و شکوه از معشوق وجود دارد برای دلشکن بودنش، هم نوعی فخریه و خودستایی زیبا هست که منِ عاشق دلم در زلالی و پاکی به صفای آبگینه است، و هم پوشیده و رندانه معشوق را تهدید می‌کند که مراقب باش! این خرده‌های دل شکسته ممکن است تو را مجروح کند و همچنین نوعی نگرانی و دل تپدن برای معشوق هم هست که تلفیق همه این‌ها عاشقانگی بیت را تقویت می‌کند.